Hiện nay, tại Việt Nam, người tiêu dùng ngày càng có nhu cầu đa dạng hơn về các loại thực phẩm. Mọi người quan tâm đến các vấn đề sức khỏe, vệ sinh và an toàn thực phẩm và do đó có xu hướng chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm hữu cơ. Nhưng nhiều người vẫn có xu hướng chọn thực phẩm sạch bằng mắt thường, nhìn sạch thì có nghĩa là sạch.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thực phẩm an toàn không gây hại cho con người khi không chứa hoặc chứa hàm lượng ở mức chấp nhận được các chất ô nhiễm hay vi sinh vật có hại mà bình thường có thể gây nhiễm độc, hoặc bất kỳ chất nào khác có thể khiến thực phẩm trở nên có hại cho sức khỏe. Thực phẩm an toàn cung cấp các chất dinh dưỡng phù hợp, thiết yếu mà không gây hại cho sức khỏe của người sử dụng do bị nhiễm hóa chất, vi sinh vật gây bệnh, ký sinh trùng hay do các mối nguy vật lý gây ra.

Thực phẩm sạch sẽ được hiểu một cách chi tiết hơn gồm:

Thực phẩm sạch là những thực phẩm được đánh giá đảm bảo an toàn từ khâu chọn giống, chọn đất, nguồn nước, khâu chăm sóc đến khâu thu hoạch, bảo quản thực phẩm. Tất cả đảm bảo theo một quy trình khép kín, tuân thủ theo những tiêu chí nhất định.

Chúng được hiểu là sản phẩm với những đảm bảo gồm:

• Không chứa tồn dư chất bảo quản thực phẩm, hóa chất, kháng sinh hay những chất không được phép lưu hành theo quy định
• Không chứa tạp chất, kim loại nặng
• Không chứa các tác nhân vi sinh vật gây bệnh
• Có chứng nhận rõ ràng về an toàn thực phẩm, về các tiêu chuẩn GlobalGap, VietGap hoặc tiêu chuẩn hữu cơ theo quy định.
• Có nguồn gốc rõ ràng.

Có thể nói để khẳng định chúng có phải là thực phẩm sạch hay không phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác nhau. Hiện nay, quan niệm về vấn đề này còn có khá nhiều ý kiến khác nhau. Nhiều người tiêu dùng cho rằng thực phẩm sạch là có nguồn gốc rõ ràng, là không phun thuốc trừ sâu hay chất kích thích hóa học. Thực tế đây không phải quan niệm hoàn toàn đúng vì rau, thịt khi được nuôi trồng ở các nơi có nguồn nước, nguồn đất ô nhiễm cũng chưa được đánh giá là thực phẩm sạch đúng chuẩn.

Chính vì thế, việc hiểu rõ về khái niệm sẽ cho bạn cách nhận biết sản phẩm có SẠCH hay không một cách đúng đắn nhất. Bởi không ít người bán đồ quê và quảng cáo là đồ sạch mà chưa có bất cứ sự kiểm nghiệm, một chứng nhận nào. Vì vậy, bạn cần phải tìm hiểu thật kỹ để đảm bảo mình là người tiêu dùng thông thái nhất.

Chị Lê Kim Thoa (Lê Trọng Tấn, Hà Nội) chia sẻ: gần đây, các câu chuyện thực phẩm nhiễm hóa chất độc hại lan truyền nhiều nên chị rất lo lắng cho sức khỏe gia đình mình, đặc biệt là với hai đứa con nhỏ. Chị thường đi chợ sớm để tìm những hàng rau an toàn và còn vào cả siêu thị thực phẩm sạch để mua thức ăn hàng ngày. Tuy nhiên, chị vẫn băn khoăn không hiểu thực sự thế nào là thực phẩm sạch.

Để đảm bảo đúng tiêu chí an toàn thực phẩm, các nhà sản xuất và kinh doanh cần tuân thủ các quy định được các tổ chức có uy tín quốc tế giám định, kiểm soát các cam kết chất lượng. Người tiêu dùng cần hiểu những thông tin khoa học để chọn được thực phẩm an toàn từ gốc.

Thực hành nông nghiệp tốt (Good Agriculture Practices – GAP) là những nguyên tắc, thủ tục được thiết lập nhằm đảm bảo một môi trường sản xuất an toàn, sạch sẽ, thực phẩm phải đảm bảo không chứa các tác nhân gây bệnh như chất độc sinh học (vi khuẩn, nấm, virus, ký sinh trùng) và hóa chất (dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, hàm lượng nitrat), bảo vệ sức khỏe cho nhà sản xuất và người tiêu dùng cũng như bảo vệ môi trường.

Trên thế giới hiện nay cũng đã có rất nhiều khu vực, quốc gia ban hành GAP là quy định về tiêu chuẩn cho các sản phẩm được tiêu dùng. Có thể kể đến như: EurepGAP, GlobalGAP, AseanGAP, ThaiGAP, MalaysiaGAP, JapanGAP, IndiaGAP và VietGAP… Tại Việt Nam, VietGAP do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam ban hành, được quy định cụ thể cho từng sản phẩm, bao gồm nhóm thủy sản, trồng trọt và chăn nuôi.

"TỔ CHỨC NHO" là đơn vị cung cấp dịch vụ Kiểm nghiệm - Chứng nhận - Giám định các tiêu chuẩn quốc tế

Trước thực trạng nhìn sạch mà chưa chắc đã sạch như ở thị trường Việt Nam hiện nay, việc hiểu đúng các tiêu chuẩn khoa học của thực phẩm hữu cơ, an toàn là rất cấp thiết. Hiểu được ý nghĩa của các tiêu chuẩn chất lượng là quan trọng để giúp người tiêu dùng có thể lựa chọn được đúng thực phẩm sạch mang lại sức khỏe chung cho cả cá nhân và cộng đồng.

Một lời khuyên khác dành cho người tiêu dùng thông minh, đó là để biết sản phẩm có thực sự đạt chứng nhận sạch/hữu cơ hay không, người mua hãy vào trang web đã cấp giấy chứng nhận hữu cơ, nhập mã số của đơn vị được cấp để nhận thông tin chính xác. Trên thị trường cũng đã có một số đơn vị minh bạch thông tin qua phương thức quét mã QR Code để truy xuất nguồn gốc và đường đi của hàng hóa.

Trang bị kiến thức và hiểu đúng về sản phẩm minh bạch nguồn gốc, lựa chọn nhà bán lẻ uy tín với công nghệ và quy trình kiểm soát hàng hóa chặt chẽ chính là bí quyết cho người tiêu dùng bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.